Kantar Nedir. Kantar kelimesinin kökeni?
Ağırlık sıfır birimindeyken yatay duran bir kaldıraç koluna dik olarak tutturulmuş bir ibrenin sapmasıyla kütleleri tartan araç
Arap dilcileri kelimenin Arapça katr kökünden geldiğini veya Süryânîce, Berberîce de olduğunu ileri sürmektedirler. Kelimenin aslı Latince centenarius (yüzlük) olan kelime Grekçe’ye kentenarion (κεντηνάριον), oradan Süryânîce’ye kantîrâ ve Arapça’ya kıntâr (çoğulu kanâtîr) olarak geçmiş olduğu kaul edilmektedir. Milâttan sonra IV. yüzyılda yaşayan Epiphanius, Romalılar’ın icat ettiğini söylediği centenariusun değerini 100 libra = 1200 ons = 2400 stater = 4800 şekel = 28.800 gramma şeklinde verir (Epiphanius’ Treatise, s. 12, 57-58).
Bunun metrik karşılığı 31,7808 kilogramdır. Arapça’dan Türkçe’ye kantar, İngilizce, İspanyolca, Fransızca ve Portekizce’ye quintal ve quintale, İtalyanca’ya cantaro (cantar, cantare) şeklinde geçen kelimenin Türkçe versiyonu bütün Balkan dilleriyle Rusça ve Ukraynaca’ya aynen veya kandar, kandari biçiminde aktarılmıştır (Hóvári, XXXIX/2-3 [1985], s. 263, 265).
Türkiye’de metrik sisteme geçme teşebbüsleri sırasında yaygın kullanımına rağmen kantar kelimesinin Fransızca versiyonu kental olarak ödünç alınmıştır. Türkçe’de bir çeşit tartı aletine de kantar denir. Kantarla tartılan şeylerden alınan resme kantariye, bu resmin mültezimine kantar ağası, tartım işlemini yapan kişiye ise kantarcı adı verilir.
