Alzheimer hastalığının önlenmesi ve tedavisinde en büyük zorluklardan biri, asıl nedenini tam olarak anlayamamaktır. Genetik faktörler önemli rol oynasa da, çevresel koşullar hastalığın seyrini önemli ölçüde etkileyebilir. Bu bağlamda, beslenme tarzının Alzheimer’la olan bağlantısı son yıllarda araştırmacıların ilgisini çekmektedir.
108 Alzheimer hastası ile 330 sağlıklı bireyin beslenme alışkanlıklarını karşılaştıran bir araştırma, kontrol edebileceğimiz yaşam tarzı faktörleri ile hastalık riskini azaltma konusunda bize umut veriyor. Çalışma sonucunda, Alzheimer hastalarının et bazlı ve işlenmiş gıdaları (burger, pizza vb.) daha sık tükettiği, meyve ve sebze alımının ise daha düşük olduğu gözlemlenmiştir. Kırmızı ve beyaz şarap tüketiminin de Alzheimer hastalarında daha az olduğu belirlenmiştir.
Bond University ve Griffith University’den biyoistatistikçi Tahera Ahmed, “Alzheimer’ın beyinde gelişimi orta yaşta başlar ve etkileri daha genç yaşlardan itibaren kontrolsüz bir yaşam tarzına bağlanabilir.” diyor. Egzersiz ve uyku düzeninden, ilintili hastalıklara ve genetiğe kadar birçok faktörü göz önünde bulundurmak gerektiğinden, bu çalışmanın tek başına beslenme tercihlerinin Alzheimer riskini doğrudan artırdığını kanıtlamak için yeterli olmadığını belirtmek önemlidir. Ayrıca, bu yeme alışkanlıklarının Alzheimer’ın patolojisiyle nasıl bağlantılı olabileceği de net olarak bilinmemektedir.
Ancak, beslenmenin genel sağlık üzerindeki rolünü göz ardı edemeyiz. Bu tür gıdaların sık tüketimi, Alzheimer riskini tetikleyebilecek başka faktörleri de tetikleyebilir. Bu çalışma, beslenme ve Alzheimer arasındaki bağlantıyı gösteren artan kanıt havuzuna katkıda bulunuyor. Daha önce yapılan araştırmalar da, Batılı ülkelerde yaygın olan beslenme tarzının hastalıkla ilişkili olduğunu göstermiştir. Ultra-işlenmiş gıdaların da bazı kişilerde bilişsel gerileme üzerinde etkisi olduğu düşünülmektedir. Bu tür gıdalar, besin ve lif bakımından daha fakir ve şeker, yağ ve tuz bakımından daha zengindir.
Ahmed, “Bu tür beslenme alışkanlıkları beyin sağlığını olumsuz etkiler, damar problemlerine ve obeziteye yol açar. Bu sağlık sorunlarının birbiriyle bağlantılı olduğunu da unutmamak gerekir.” diyor.
Avustralya’da 65 yaş üstü her 10 kişiden 1’i Alzheimer’dan etkileniyor. ABD gibi diğer gelişmiş ülkelerde de benzer oranlar görülüyor. Bilim insanları, kontrolümüz dahilindeki faktörleri belirleyerek demans riskini azaltabilirse, bu sayıları düşürmek mümkün olabilir.
Her yaşta sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek, Alzheimer riskini azaltmak için asla erken veya geç değildir. Genç yaşlardan itibaren yapraklı yeşillikler, organik gıdalar veya ev yapımı yemekler tüketmenin faydalarının farkında olmak ve abur cubur veya işlenmiş gıdalardan uzak durmak önemlidir.
