Dinozorların asteroit yağmurlarıyla gelen sonu, Dünya’daki yaşam için en kötü darbe olarak kabul edilir. Ancak asteroitlerin bu kitlesel yok oluşun arkasındaki ana suçlu olamayacağına dair uzun zamandır ipuçları vardı, sadece en muhteşem izole edilmiş katkıydı.
66 milyon yıl önceki bu dramatik olaydan önce, zehirli değişim rüzgârları zaten esmeye başlamıştı.
Uluslararası bir araştırma ekibi tarafından yapılan yeni bir analiz, atmosferdeki sülfür oranının kritik seviyelere ulaşmasıyla birlikte, asteroit patlamasından önceki dünyanın cennetten başka bir şey olmadığı yönündeki iddialara kanıt ekledi.
Cıva seviyelerine ilişkin diğer çalışmalarla birlikte araştırma, önemli iklim bozukluklarına neden olacak kadar güçlü volkanik aktivitenin imzasını sağlıyor.
1991’de bu volkanik aktivitenin zamanlaması, kitlesel yok oluş olayının arkasında olamayacak kadar erken olduğu gerekçesiyle göz ardı edilmişti; ancak daha yeni araştırmalar, zamanlamanın önemli olacak kadar yakın olmasının mümkün olduğunu gösteriyor.
Oslo Üniversitesi yerbilimcisi Sara Callegaro ve meslektaşları makalelerinde şöyle yazıyor: “Verilerimiz, bu tür faaliyetlerden kaynaklanan volkanik kükürt gazının giderilmesinin, sıcaklıkta tekrarlanan kısa süreli küresel sıcaklık düşüşlerine neden olabileceğini gösteriyor.”
Ekip, şu anda Batı Hindistan olarak bilinen bölgedeki en büyük volkanik özelliklerden biri olan Deccan Tuzakları’ndaki kayaları inceledi. Kükürt konsantrasyonlarını ölçmek için geliştirdikleri yeni bir tekniği uyguladılar.
Modeller, Deccan Tuzaklarından kaynaklanan sürekli kükürt emisyonlarının küresel iklimi önemli ölçüde değiştirmeye yeterli olduğunu gösteriyor. Yalnızca bu volkanik bölge, şaşırtıcı bir şekilde bir milyon kilometreküplük erimiş kayayı açığa çıkardı.
Dahası, ekip, Thakurvadi’den Bushe’ye kadar olan bölgedeki yüksek konsantrasyonlu kükürt içeren lavların oluşumunun soğuyan Kretase iklimiyle örtüştüğünü belirtiyor.
Bölgedeki bazaltların çoğunun kükürt oranı genel olarak düşük olsa da bu, iklimi soğutan molekülün patlamalar sonrasında sertleşmiş magmadan atmosfere yavaş yavaş salındığını gösteriyor olabilir.
Sonuç olarak, Chicxulub meteorunun son darbeyi indirmesinden 100.000 yıl önce, hızlı toparlanma dönemleri arasında küresel sıcaklıklar 10°C’ye kadar düşebilirdi.
McGill Üniversitesi jeokimyacısı Don Baker şöyle açıklıyor: “Araştırmamız, dinozorların neslinin tükenmesinden önce onlarca yıl sürebilecek tekrarlanan volkanik kışlar nedeniyle iklim koşullarının neredeyse kesin olarak istikrarsız olduğunu gösteriyor.”
“Bu istikrarsızlık tüm bitki ve hayvanlar için hayatı zorlaştırırdı ve dinozorların yok olmasına zemin hazırlardı.”
Fosilleşmiş kemik parçaları ve binlerce yumurta kabuğu kalıntısı, kuş olmayan dinozor türlerinin bu kadar uzun bir süre boyunca küresel olarak azaldığını gösteriyor.
Ancak bu düşüşler, asteroit ve yanardağ teorileri arasında uzun süredir devam eden ve bazen sert bir bilimsel tartışmayı sürdüren diğer çalışmalarla çelişiyor. Bazı araştırmacılar asteroitin Deccan Tuzakları’nda daha fazla aktiviteyi tetiklemiş olabileceğini öne sürerken, diğerleri volkanik aktivitenin asteroit çarpmasından sonra yaşamın toparlanmasına bile yardımcı olabileceğini iddia ediyor.
Patlamalara ilişkin argümanlar birikiyor gibi görünüyor ve sonuçta, önceki kitlesel yok oluş sırasında Dünya’daki tüm yaşamın dörtte üçünün sona ermesine neden olan şey volkanlardı.
Ekip, “Deccan Tuzakları volkanizması, tekrarlanan kısa volkanik kışları zorlayarak çevre koşullarını sürekli olarak kötüleştirerek küresel bir biyotik krize zemin hazırladı” sonucuna varıyor.
Araştırmaları Science Advances’da yayınlandı.
