Kökenler: Kedilerin evrimsel hikayesi 10-12 milyon yıl önce, Afrika ve Avrupa’da yaşayan küçük, etobur memelilere kadar uzanır. Bu atalar, günümüzdeki kedigillerin ortak atası olan Proailurus‘a dönüştü. Zamanla, Proailurus farklı türlere ayrıldı ve bunlardan biri de Felis silvestris‘e, yani vahşi kediye dönüştü.
Evrimsel Yolculuk: Yaklaşık 10.000 yıl önce, insanlar tarıma yerleşmeye başladıkça, tahıl depolarını farelerden korumak için vahşi kedilere ihtiyaç duydular. Bu yakınlaşma, vahşi kedilerin evcilleştirilmesine yol açtı. Zamanla, insanlar farklı özelliklere sahip kedileri seçerek farklı ırkların oluşmasına katkıda bulundu.
Antik Dünyada Kediler: Kutsal Varlıklardan Bağımsız Dostlara
Kediler, insanlık tarihinde uzun ve karmaşık bir geçmişe sahiptir. Özellikle antik dünyada, kediler farklı kültürlerde çeşitli roller üstlenmiş ve farklı anlamlar kazanmıştır.
Antik Mısır: Kediler, Antik Mısır’da en saygı duyulan hayvanlardan biriydi. Kutsal varlıklar olarak kabul edilir ve tanrıça Bastet ile ilişkilendirilirdi. Kedileri öldürmek yasaktı ve öldüklerinde mumyalanarak öbür dünyada firavunlara eşlik edeceklerine inanılırdı.
Antik Yunan ve Roma: Kediler, Antik Yunan ve Roma’da da popülerdi. Evcil hayvan olarak tutulurdu ve farelerden kurtulmak için kullanılırdı. Mısırlılar kadar kutsal olmasalar da, kediler yine de saygı duyulan hayvanlardı.
Antik Hindistan: Kediler, Antik Hindistan’da da saygı duyulan hayvanlardı. Refah ve bereket tanrıçası Lakshmi ile ilişkilendirilirdi. Kedileri öldürmek yasaktı ve evlerde hoş karşılanırdı.
Antik Çin: Kediler, Antik Çin’de de evcil hayvan olarak tutulurdu. Farelerden kurtulmak için kullanılırdı ve ipek ticaretinde önemli bir rol oynadılar.
Antik Japonya: Kediler, Antik Japonya’da da popülerdi. İyi şans ve mutluluk getireceğine inanılırdı. Maneki-neko heykeli, bu inanışın bir örneğidir.
Orta Çağ’da Kediler: Karmaşık Bir İlişkinin Hikayesi
Orta Çağ’da kedilerle olan ilişki, karmaşık ve çelişkilerle dolu bir dönemdi. Bir yandan, kediler farelerden kurtulmak için faydalı evcil hayvanlar olarak görülürken, diğer yandan kara büyü ve cadılıkla ilişkilendirilerek zulüm gördüler.
Faydalı Evcil Hayvanlar:
- Kediler, tarımsal toplumlarda farelerden kurtulmak için önemli bir rol oynadı. Bu nedenle, çiftçiler ve diğer insanlar tarafından faydalı evcil hayvanlar olarak kabul edildi.
- Gemilerde de farelerden kurtulmak için kediler kullanılırdı. Bu sayede deniz ticareti ve gemi yolculukları daha güvenli hale geldi.
Kara Büyü ve Cadılık:
-
- yüzyıldan itibaren Avrupa’da, kediler kara büyü ve cadılıkla ilişkilendirilmeye başladı. Bu inanışın kökeni tam olarak bilinmemekle birlikte, pagan inançları ve Hristiyanlığın cadılığa karşı tutumunun birleşimi olduğu düşünülmektedir.
- Siyah kediler, şeytanla ve kara büyüyle ilişkilendirilen en yaygın kedilerdi. Bu nedenle, birçok siyah kedi öldürüldü veya işkence gördü.
- Kedilerin geceleri aktif olması, karanlıkta iyi görmesi ve bağımsız ruhlu olması da bu inanışa katkıda bulunmuş olabilir.
Kedilere Karşı Tutumların Değişimi:
Orta Çağ ve Sonrası: Orta Çağ boyunca Avrupa’da kedilere karşı tutumlar değişti ve kara büyüyle ilişkilendirilmeye başladılar. Bu dönemde birçok kedi cadılıkla suçlandı ve öldürüldü. Neyse ki, Rönesans döneminde kedilere olan ilgi yeniden arttı ve evcil hayvan olarak popülerlikleri tekrar yükseldi.
- Rönesans döneminde, kedilere karşı tutumlar yavaş yavaş değişmeye başladı. Bilim ve sanatın gelişmesi, cadılığa olan inancı zayıflattı.
-
- ve 18. yüzyıllarda, kediler tekrar evcil hayvan olarak popüler hale geldi. Özellikle aydınlanma döneminde, kediler zeki ve meraklı hayvanlar olarak görülmeye başladı.
Orta Çağ’da kedilerle olan ilişki, karmaşık ve çelişkilerle dolu bir dönemdi. Bir yandan faydalı evcil hayvanlar olarak kabul edilirken, diğer yandan kara büyü ve cadılıkla ilişkilendirilerek zulüm gördüler. Rönesans döneminde, kedilere karşı tutumlar değişmeye başladı ve günümüzde kediler tekrar popüler evcil hayvanlar haline gelmiştir.
