Geç Pleistosen sırasında Dünya kıtalarının çoğunda hızla genişleyen homo sapiens’in merkezinde olan şeyin sembolik, teknolojik ve sosyal davranışlara olan yeteneğimiz olduğunun göstergesi diyorlar
Bu genişleme, aşırı derecede hareketi içeriyor ve eski dünya genelinde çok sayıda arkaik insan popülasyonunun yer değiştirmesine neden olmuş gibi görünüyor. Tropikal yağmur ormanlarının özellikle zorlu olduğu ve yakın zamana kadar erken H. sapiens tarafından aşılmaz olduğu düşünülmekteydi Burada, Afrika dışında en erken yay ve ok teknolojisi olan Fa-Hien Lena’nın Sri Lanka bölgesinde 48.000 yıl önce mevcut olan karmaşık bir sembolik şekiller yanı sıra yay ve ok avcılık araç gereçleri bulundu.
Fa-Hien Lena yağmur ormanı mağarası ve çevresindeki kazılarda toplam 130 kemik ok ucu, muhtemelen hayvan derileri ve bitki liflerini yüzmek için kullanılmış 29 kemik alet ve birkaç kabuk boncuk ortaya çıkarıldı.
Kemik aletler, mağaranın sakinlerinin kıyafet yaptığını ve giydiğini gösteren kanıtlar da sunabilir. Bu genellikle dünyanın daha soğuk bölgelerinde yaşayan insanlarla ilişkilendirilen bir buluş. Afrika dışındaki en eski H. sapiens yağmur ormanı alanlarından biri olan bu olağanüstü kazı çalışması, türümüzün küresel genişleme sırasında Asya’da karşılaşılan aşırı adaptif zorluklarla nasıl uyum sağladığına dair ilk ayrıntılı bilgileri sağlıyor
Araştırmanın baş yazarı Michelle Langley, “Bu aletlerin çoğu maymun kemiğinden yapılmış ve birçoğu dikkatlice ok uçlarına dönüştürülmüş gibi görünüyor. Kuvvet kazanmak için biraz ağırlık gerektiren mızrak uçları olmak için çok küçük ve hafifler. Üflenerek atılan ok olmak için çok ağır ve künt” diyor.
Dikkatlice şekillendirilmiş bu kemik uçların rolünü anlamak için, araştırmacılar bunları mikroskop kullanarak inceledi. Analizler, yüksek hızlı mermiler olarak kullanılmaya uygun çatlaklar ve hasarlar ortaya çıkardı. Ek olarak ekip, ipuçlarının çoğunun bir zamanlar ince şaftlara bağlandıklarını gösteren çentikler ve aşınma desenleri taşıdığını belirledi.
Langley, bu eski insanların yaylarının, uzun zaman önce çürüyen “bozulabilir bitki materyallerinden yapılmış olacağını” söylüyor. Önerilen ok uçları da dahil olmak üzere aletlerin çoğu maymun kemiğinden yapılmıştı ve bu da araştırmacıları Fa-Hien Lena sakinlerinin aktif olarak primat avladığını öne sürmeye yöneltti
Kemik ve dişlerden yapılan aletler, 48.000 yıl önce Sri Lanka’daki Fa-Hien Lena’da küçük maymunları ve sincapları avlamak için, derileri veya bitkileri yüzmek için ve belki de ağlar oluşturmak için kullanıldı. C: M. C. Langley
Marlize Lombard, yüksek çözünürlüklü bir Bilgisayarlı Tomografi taraması yapana kadar kemiklerde tanımlama yapmaya devam ettiğini söylüyor. Bu teknoloji, malzemelerin iç yapısı hakkında bilgi verebilir ve daha önce diğer eski ok uçlarında anlatılan etki belirtilerini tanımlamak için kullanılmıştı.
Ryan Rabett, makaledeki kemik ok uçların yorumlamasının fikir verici ama kesin olmadığını söylüyor. Ok uçlarının, balık kılçığının keşfinin desteklediği bir teori olan çatallı bir balıkçılık mızrağının parçası olarak kullanılmış olabileceğini belirtiyor.
Kemik uçların gerçekten ok olup olmadığına bakılmaksızın, yağmur ormanlarının zorlu ortamında hayatta kalmak için eski insanlar tarafından kullanılan bir alet setinin parçasıydı. Afrika’dan en büyük insan göçü 60.000 yıl önce gerçekleşmiş olsa da, daha küçük gruplar Güneydoğu Asya’ya 70.000 yıl önce ulaştı ve sonrasındaki 5.000 yıl içinde Avustralya’ya dağıldı.
Mağara manzarasının yanında Fa-Hien Lena’nın bulunduğu Sri Lanka haritası. C: Wedage ve diğerleri, 2019
Çalışma yazarlarından Oshan Wedage, adaya ilk gelen insanların muhtemelen kıyıya yakın kaldığını söylüyor: “Ancak nüfus büyüdükçe, onların torunlarının bazıları yağmur ormanlarına taşınmış olabilir.”
Giysiler ve ok/yay avcılığı gibi yenilikler kesinlikle insanların orman yaşamının zorluklarına uyum sağlamasına yardımcı olmuş olmalıydı. Wedge’nin açıkladığı gibi, bu eski insanlar sivrisineklere ve diğer ısırıcı böceklere karşı korunmak için kıyafet giymiş olabilirlerdi. Bu arada ok avcılığı, maymunlar gibi çevik avları öldürmek için çok uygundu.
“Bir mızrak, ormandaki bir maymunu veya sincabı yakalamak için yararlı değildir. Hızlı ve yükseğe çıkabilen bir şeye ihtiyacınız var.”
