Enuşirevan İle Bahçıvan
Çok eski zamanlarda, bir gün hükümdar Enuşirevan, sahrayı seyretmeye gidiyordu; yolunun üzerinde bulunan bahçelik bir bölgeye uğradı. Bahçelerin birinde görünüşü zayıf ve yorgun olan ama çok çalışan, çukurlar kazıp içine ağaç fidanları diken yaşlı bir adamı gördü. Hükümdar ilerledi, bir an yaşlı adama baktı ve ona “Amcacığım, ne yapıyorsun?” diye sordu.
Hükümdarı tanımayan yaşlı adam “Yaptığım işi görmek mümkündür, ama diktiğim ağaç incir ağacı!” dedi.
Bahçıvan adam bu sözü nüktedanlığını gösterecek şekilde söylemişti, yani soruyu, cevabının yeni bir konuyu aydınlatacak şekilde sormak gerektiğini anlatmak istiyordu; yoksa malum olan bir şeyin yeniden söylenmesi için değil. “Ne yapıyorsun?” sorusunun cevabı “Fidan dikiyorum”dur ve o da önceden bellidir.
Hükümdar bahçıvanın cevabını beğendi ve onu kalbi uyanık ve hazırcevap bir adam olarak gördüğünden onunla daha fazla sohbet etmek ve onu daha fazla konuşturmak istedi; ardından şöyle söyledi: “Görüyorum ki sen artık genç değilsin ve uzun yaşama ümidin yok, eğer hemen meyve vermesi için bir şey ekseydin onun meyvesinden yemen mümkündü fakat incir dikiyorsun onun sana bir faydası olur mu?”
Yaşlı adam şöyle cevap verdi: “Muhtemelen bana bir faydası olmayacak ama başkaları dikti biz yedik, biz de dikelim ki başkaları yesin.
بکاشتند و بخوردیم و کاشتیم و بخورند
Onlar dikti biz yedik, biz dikelim onlar yesin;
چو بنگری همه برزیگران یکدیگریم
Eğer iyi bakarsan, hepimiz birbirimizin çiftçisiyiz.”
Hükümdar bahçıvanlık yapan yaşlının ölçülü, güzel ve bilgece sözlerinden dolayı çok mutlu oldu. Bu sırada hükümdarın beraberindekiler de geldiler; yaşlı adam onun Enuşirevan olduğunu anladı ve söylediklerinden dolayı endişeye kapıldı.
Fakat hükümdar emir verdi ve bahçelik yeri ona verdiler.
Yaşlı adamın o ağacın meyvesini Şehriyar’a hediye olarak götürecek zamana kadar yaşadığını ve mutluluğuna mutluluk kattığını söylerler.
Uyarlayan: Mehdî ÂZERYEZDÎ
Güzel Çocuklara Güzel Hikayeler (قصّه های خوب برای بچّه های خوب)
Merzbânnâme’den Seçmeler
Farsçadan Çeviren: Ersin SELÇUK
