Dünya Tiyatrolar Günü’nde Tiyatro Üzerine
Eski çağlarda, vahşi bir hayvanın bir ceylanı nasıl avladığını el, kol ifadeleri ve seslerle anlatmaya çalışan insanın hareketlerini ,canlandırma sanatının ilk örnekleri olarak görürsek, tiyatro insanlığın en eski sanatlarından biridir. En genel anlamıyla tiyatro, insanı insana insanla birlikte anlatma sanatıdır.
Bu bağlamda tiyatro, antik Yunan’daki ilk yazılı metinlerden günümüze kadar, insana, içinde her zaman var olan neşeyi, kederi, sevinci, umudu, bazen çareyi bazen de çaresizliği açıkça ama incitmeden gösterebilme sanatıdır.Her sanatta olduğu gibi, bu sanatın da en temel öğesi insandır; çünkü tiyatro insanın hem iç hem dış dünyasının önce yazıya, ardından sahneye aktarılmasından ibarettir.Sahne ,bazen insan eliyle yapılmış devasa, süslü bir bina, bazen de sadece köyün meydanıdır.Modern anlamda sahne tiyatronun önemli öğelerinden biriyken, antik Yunan haricinde her yerde her zaman bu şekilde olmayabilmiştir.Aslında bu sanattan maksat, ilk aşamada belli mekanları kullanmak değil, anlatılmaya değer bulunan güzellikleri söz ve hareketlerle seyirciye aktarabilmektir. Tiyatro bazen eğitir, bazen eğlendirir, bazen de eğlendirirken eğitir.
Yaşanmış veya yaşanması muhtemel olayları, insan hayatının çeşitli yönlerinin canlandırılarak izleyiciye aktarılmasıdır tiyatro.Bu aktarımı yapabilmesi için önce yazılı bir metne, yani senaryoya ihtiyaç duyar.Senaryo, ses, cümle ve hareketlere dönüşebilecek bir fikrin, bir olayın yazılı halidir.Oldukça zor bir yazarlıktır tiyatro senaryosu yazarlığı. Tüm diğer edebi ürünlerde (hikaye,roman..) karşılıklı konuşma harici cümleler bolca kullanılırken, tiyatro yazarı tüm fikrini, bakış açısını, kişileri, olayları, durumları, mekanları sadece karşılıklı konuşmalarla ifade etmek zorundadır.Bu sebeple tiyatro yazmak diğer türlerin yanında çok daha fazla emek, bilgi ve yetenek gerektirir.
Sahnelenmek üzere yazılmış tiyatro metinlerinin dışında, canavarlar, ruhlar gibi olağanüstü varlıkları, çok fazla değişik mekanları içerdiği için sahnelenmesi mümkün olmayan, okunmak için yazılmış eserler de çoktur.
Sahneyle birlikte modern tiyatronun diğer önemli öğeleri olay ya da olaylar zinciri(senaryo)kişiler(oyuncular), zaman, mekan ve seyircidir. Oyun sırasında senaryoda işlenen konuya göre dekor, kostüm, ışık gibi unsurlar özellikle modern tiyatronun en önemli unsurlarıdır.
Diğer edebi türler okumaya ve hayal etmeye dayalıyken, tiyatronun en büyük farkı canlandırmaya dayalı olduğu için, hem görsel hem işitsel alana aynı anda hitap etmesidir.Bu hitap sonucunda bir tiyatro eserinin etkileyiciliği, anlaşılması, hayatlara dokunması daha kolaydır.Eserin beğenilip beğenilmediği, eksik ve yanlışların olup olmadığı anında seyircilerin yorum ve yüz ifadeleriyle belirlenebilir; fakat bir oyun beğenilmese bile, izleyicilerden birçoğu hayatlarının bir yerinde, izledikleri sahnelerden, kişilerden bir iz muhakkak bulurlar.
Bu özelliğiyle tiyatro, hayatın bir aynası gibidir adeta.
