Genç İranlılar dövme tabusuna meydan okuyor
İran’daki dövme sanatçıları, sanatlarının yetkililerin gözünde meşruiyet kazanmasını ve daha az damgalanma taşıyacağını umuyor.
Siyahla çevrili bir aynadan unutulmaz bir şekilde bakan bir yüz. Ağzından çıkıntı yapan iskelet eli olan bir kadın. İçinde renkli bir bıçak olan bir kafatası.
Ancak bir grup sanatçı ve dövme sanatçıları tarafından yapılan resimlere adanmış özel bir galerinin parçası olarak, diğerlerinin yanı sıra bu sanat eserlerinin sergisini bir araya getirdi.
Farshad, “Bu sanat gösterisinin öncelikle yerel dövme sanatçılarının sanatlarına daha fazla odaklanmaları ve onlara iyi bir dövme sanatçısının güçlü bir sanat geçmişine sahip olması gerektiğini hatırlatması için uyandırma çağrısı olmasını istedik” diyor.
Etkinliğin baş organizatörü 28 yaşındaki Mirzaei. Kendisi de neredeyse 10 yıldır dövme sanatçısı, Al Jazeera’e etkinliğin aynı zamanda toplumun bazı kesimlerinin dövmeli insanların normal olmadığı ve dövme sanatçılarının daha da kötü olabileceği algısına değinmeyi amaçladıklarını söyledi.
“Dövme sanatçılarının suçlu olmadığını göstermek istedik. Onlar sanatçılar, hayırseverler ve bu endüstriyi diğer ülkeler gibi İran’da da ilerletmek istiyorlar ”dedi ve galeriden elde edilen gelirlerin hayır kurumlarına bağışlanacağına işaret etti.
İran’da dövmelerle ilgili belirli yasalar bulunmadığından resmi olarak suç faaliyeti olarak kabul edilmiyorlar.
İmam Ayetullah Ali Hamaney, namazdan önce bedeni yıkamak şeklindeki İslami uygulamalara atıfta bulunarak, “Dövme yapmak haram değildir ve deri altında bıraktığı iz su akışını engellemez, bu nedenle abdest ve gusl geçerlidir” dedi.
Bununla birlikte, dövmeler genellikle onları Batı fenomeni olarak gören yetkililer tarafından hoş karşılanmaz ve dövmeli suçluların görüntüleri devlet yayıncıları tarafından defalarca yayınlanmıştır.
Vücut izleri zihinsel sağlık sorunlarının belirtileri olarak yorumlanabileceğinden, dövme yaptırmak insanların ehliyetlerini almalarını veya yenilemelerini de engelleyebilir.
Ancak tüm sınırlamalara ve damgalanmaya rağmen, dövmeler İran’da, özellikle de on milyonlarca 30 yaş altı arasında giderek daha popüler hale geliyor ve artan talebe yanıt olarak daha fazla sanatçı da mürekkebi alıyor.
‘Bir inanç sıçraması’
Mirzaei, Tahran şehir merkezinde müşterilerini kabul ettiği ve aynı zamanda – çevrimiçi ve yüz yüze – dövme ekipmanı ve kaligrafiye dayalı sanat dahil olmak üzere özel sanat eserleri içeren giyim eşyalarını sattığı bir stüdyo olan FLESH’i işletiyor.
Çeşitli dövme tabancaları ve mürekkepleri içeren dövme sanatı ekipmanlarının sağlık ve güzellik ürünleri olarak ülkeye ithal edildiğini söyledi.
Ancak, Amerika Birleşik Devletleri’nin her şeyi kapsayan yaptırımları ve yerel kötü yönetim nedeniyle son üç yılda önemli ölçüde değersizleştirilen hırpalanmış bir ulusal para birimi, sanatçıların ekipmana etkin bir şekilde dolar cinsinden para harcaması, ancak ücretlerini riallerle kazanması anlamına geliyor.
“Babam hala bana bazen ‘Bir iş bulmak istemiyor musun?’ Diye soruyor. Dövme sanatının bir iş, hayatınızı adayabileceğiniz bir şey olabileceği görüşüne hâlâ sahip değiller,” dedi.
“Öyleyse bunu yapanlar bir inanç sıçradı. Ancak, neyse ki, bazı başarılı sanatçılarımız oldu ve iyi başarılara sahip olmanın mümkün olduğunu gördük. ”
Mirzaei, yerel olarak desteklenmesi ve uluslararası dövme sözleşmelerine katılma ve kendilerine isim yapma fırsatı bulması gereken birçok yetenekli İranlı dövme sanatçısı olduğunu söyledi.
Bunun İslam toplumunun çerçevesi ve kırmızı çizgileri içinde yapılabileceğini söyledi.
“Neden tüm bu yetenekler boşa gitmeli? Neden görülmeyi hak ettikleri şekilde görülmesinler? ” dedi.
“Tehlikeli olabilir”
Resmi tanımanın yokluğunda ve yetkililer tarafından yasa dışı kabul edilebilecek bir faaliyetle ilişkili riskler nedeniyle, bazı sanatçılar başka ülkelere taşınmayı tercih ediyor.
Bazıları Türkiye gibi daha misafirperver bir çalışma ortamı sunan komşu ülkelere gidiyor ve geleneksel olarak işlerini artırabilecek çok sayıda turisti çekiyor.
Yirmi yaşındaki Ava Azad, dövme sanatıyla kariyer yapmak istiyor. İki yıl önce, önce bir arkadaşının yardımıyla ve sonra kendi kendine öğreterek başladı.
“Burada pek çok kısıtlama var. Özellikle bir kız olarak benim için tehlikeli de olabilir ”dedi.
Azad, başına kötü bir şey gelmediği için şanslı olduğunu, ancak arkadaşları daha önce kendilerini tehlikeli durumlarda bulduklarını, bu nedenle ailesi işini desteklemesine ve evde müşterilerini kabul etmesine rağmen korktuğunu söyledi.
“Bundan dolayı pek çok müşteri bile kabul etmiyorum. Bunun stresi beni gerçekten etkiledi, “dedi Azad.
“Örneğin, müşterilerden bazıları evime geliyor ve önce polis ya da müşteri gibi davranan biri olmadığından emin olmak için onları uzaktan izlemek için aşağı iniyorum.”
Bu korku, sosyal medyaya ve çalışmalarının tüm tanıtımlarına kadar uzanıyor, çünkü çok fazla görülmenin haksız ilgi çekeceğinden endişeleniyor.
Bununla birlikte, birkaç sanat eserini sergilediği galeriyi ve sanatçıların zanaatlarını İran’da geçerli bir endüstri olarak meşrulaştırmasını umduğu benzer çabaları destekliyor.
“Bunun gerçekten olumlu bir şey olduğunu düşünüyorum ve umarım bunun gibi daha fazlası olur çünkü İran’da özellikle dövme sanatına adanmış böyle gösterilerimiz olmadı” dedi.
