journals.plos.org sitesinde yayınlanan “Ortaçağ avrupasındaki bağırsak solucanlarının geniş çaplı araştırmasından epidemiyolojik bilgiler” başlıklı makalede Ortaçağ avrupasında parazit solucanlarının yaygın olduklarını açıklanıyor
Yeni yapılan kazı araştırmalarının sonuçlarına göre, 15. yüzyılda Kral III. Richard’ın kalıntılarında bulunanlar gibi parazitik solucanlar, Orta Çağ Avrupalıları arasında görece yaygındı diyor C: Susie Kearley / Alamy
Parazitik solucanlar, pek çok az gelişmiş ülkede, özellikle de tropikal ve subtropikal bölgelerdeki insanlar için önemli enfeksiyonlardır.
Bu enfeksiyonlar modern Avrupa’da büyük bir sorun değildir. Ancak parazit yumurtaları arkeolojik bağlamlarda kolayca tespit edilir. Önemli bir epidemiyolojik parametreyi, enfeksiyonun yaygınlığını tahmin etmek için, Orta Çağ Avrupa’sından çok sayıda tekli mezarı inceledik ve toprakla bulaşan iki yeni matodla enfeksiyon oranlarının, birçok modern endemik alanda olduğu kadar yaygın olduğunu bulduk.
Ayrıca, insanların az pişmiş kırmızı et veya tatlı su balığı yemekten edindikleri iki cestod belirledik.
Yaygınlık ve eski DNA verilerini kullanarak, Orta Çağ Avrupa popülasyonlarında helmint epidemiyolojisini ve yaş, cinsiyet, sanitasyon, hijyen ve mutfak uygulamaları dahil enfeksiyonu etkileyebilecek faktörleri araştırdık.
Ortaçağ yaygınlık oranları, Avrupa için tarihsel bir temel ve dünyanın diğer bölgelerindeki modern epidemiyolojik çalışmalar için ilginç bir karşılaştırıcı sağlar. Helmintlerin tarihi Avrupa’da endemik olduğu, ancak modern ilaçların geliştirilmesinden önce ortadan kaldırıldığı dikkate değerdir.
Bu anlamda, tarihi Avrupa’da helmint yaygınlığındaki değişiklikleri incelemek, modern endemik bölgelerdeki kontrol çabalarına ilişkin içgörüler sağlayabilir.
(Arkeologlar, 4.000 Yıl Önceki Bulaşıcı Hastalığı Ortaya Çıkardı)
Helmintler olarak bilinen bir gruba ait olan bu asalak solucanlar, binlerce yıldır insanları enfekte ediyorlar. Bilim insanları onları Orta Çağ’dan kalma kemiklerde ve dışkılarda tespit ettiler. Kalıntılarında parazit bulunanlar arasında İngiltere Kralı III. Richard bile var. Araştırmacılar parazitlerin orada olduklarını bilmelerine rağmen ne kadar yaygın olduklarını tahmin etmenin bir yolu olmadığını söylüyor.
Oxford Üniversitesi’nden zoolog Adrian Smith ve çalışma arkadaşları, yeni araştırmalarında parazitlerle ilgili istekli fakat zor bir yolculuğa çıkıyorlar. Araştırma grubu, 7. ve 18. yüzyıllar arasında Çekya, Almanya ve Birleşik Krallık’taki mezarlıklara gömülen kişilerin iskeletlerinin “pelvik bölgelerinden” yaklaşık 600 toprak örneği aldı. Smith’in açıkladığına göre, “Bir beden çürürken, bağırsaklar “pelvik bölge” üzerine çökelirler. Bu sayede konakları ile birlikte mezara giden parazit yumurtalarını avlamak için ideal bir ortam meydana gelir.
Smith ve çalışma arkadaşlarının vardığı sonuçlar neticesinde önerdikleri üzere: Avrupa’da sıhhi tesisatta, temizlikte ve hıfzıssıhhada meydana gelen ilerlemeler fark yaratmıştır. Smith’in söylediği gibi, bu çalışmanın en önemli sonucu, başta Dünya Sağlık Örgütü olmak üzere diğer grupların, geri kalmış ülkelerde yaptığı çalışmaların güçlenmesidir. “Avrupa’da meydana gelen bu tür değişimlerin etkileri son derece güçlüdür.”
