Nerede kaldı o eski camış yoğurtları

4 mins read
Naim Güney
Naim Güney

Eski yıllarda Ordu’nun yaylalarında köylerinde yaşamın bir parçası olan hayvancılık yapılırken, her evde mutlaka bir Camış yani manda bakılırdı. Camış hayvan olarak bakımı zor, zahmetli, sütü az olurdu. Camışlar, yetiştiği yerlerde sulak ve batak dere gibi alanların olması gerekirdi.

Camışlar, sert derisini yumuşatmak ve serinleyip rahatlamak için yaz, kış, batak, balçık, dere, ırmak, çeşme ayağı, nereyi bulursa hemen sırt üstü yatar,debelenip kalkar suda keyif çatardı.

Boztepe köyünde bizim dedemlerin Camışı ineklerle birlikte her gün Akçova deresine götürür, oradaki yeşil otlaklarda yayardık,ama dedemin o kara derili koca camış otlamayı bırakıp, kendini Akçovanın serin sularına bırakır, iri kara gözleriyle bizi süzerek geviş getirirken zevkle mırıldanırdı.

camışSuya girdiğinde camışın vücuduna yapışan sakırtlaklar, bökelekler sinekler hepsi hayvanı bırakırlardı. Kafasının ve gözlerinin çevresini saran sineklerden kurtulmak için dedemin Camışı sürekli kafasını sağa sola sallar, ya da kafasını suya batırıp çıkartırdı. Akşam olduğunda Camışları sopalarla mudullayarak sudan zorla çıkartır, evlerimize götürdük.

Ama her zorluğuna değen güzel bir gerçek vardı. Camışların, beyaz tereyağı oldukça lezzeti bir kıvamı vardı. O da Camışların kaymağı ve yoğurdu, çok nefis ve lezzetli olurdu. Bıçakla kesilecek kadar sert olan camış yoğurdu, sarılık hastalığı ve birçok derde şifa kaynağı olduğu söylenirdi. Camış yoğurdunun kalın bağırsak kanser riskini önlemede yüzde 80 oranında etkili olduğu tespit edildi.Nesli gittikçe azalan camışlar eskiden köylerde yük hayvanı olarak da kullanılmaktaydı. Daha sonra traktörlerin yaygınlaşması ile manda ile ağır yük taşınma işi de tarihe karıştı. Köylerde şimdi değil camış, inek bile yetiştiren kalmadı.

Bazı köylerde birkaç ailenin elinde kalan son Camışlar da bakım zorlukları ve teşvik edilmemesi nedeniyle tek tek elden çıkarılıyor. Haftada bir gün kurulan Çarşamba pazarında artık manda kaymağının ve yoğurdunu bulmak mümkün olmazken son üretici olan birkaç aileye bir hafta öncesinden sipariş vermek gerekiyor. Bu güzel nostaljik yoğurdu, kaymağı ve tereyağını yeni nesle ilaç niyetine olsa bile tanıtmak, tattırmak gerekiyor, öyle değimli?

Naim Güney

Ordu yerel tarih araştırmacısı. Gazeteci, yazar.

"Tarih" geçmişle gelecek arasında köprü kurmaya imkan tanır ve dün ne olduğumuz, gelecekte ne olabileceğimize dair bize fikirler verir"


Fatal error: Uncaught TypeError: fclose(): Argument #1 ($stream) must be of type resource, bool given in /home/fikrikadim/public_html/wp-content/plugins/wp-super-cache/wp-cache-phase2.php:2386 Stack trace: #0 /home/fikrikadim/public_html/wp-content/plugins/wp-super-cache/wp-cache-phase2.php(2386): fclose(false) #1 /home/fikrikadim/public_html/wp-content/plugins/wp-super-cache/wp-cache-phase2.php(2146): wp_cache_get_ob('<!DOCTYPE html>...') #2 [internal function]: wp_cache_ob_callback('<!DOCTYPE html>...', 9) #3 /home/fikrikadim/public_html/wp-includes/functions.php(5420): ob_end_flush() #4 /home/fikrikadim/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php(324): wp_ob_end_flush_all('') #5 /home/fikrikadim/public_html/wp-includes/class-wp-hook.php(348): WP_Hook->apply_filters('', Array) #6 /home/fikrikadim/public_html/wp-includes/plugin.php(517): WP_Hook->do_action(Array) #7 /home/fikrikadim/public_html/wp-includes/load.php(1270): do_action('shutdown') #8 [internal function]: shutdown_action_hook() #9 {main} thrown in /home/fikrikadim/public_html/wp-content/plugins/wp-super-cache/wp-cache-phase2.php on line 2386